آداب گرفتن آب نیسان وخواص آن
سید جلیل على بن طاووس (ره) روایت کرده: روزى جمعى از اصحاب نشسته بودند، رسول خدا صلى اللّه علیه و آله وارد شد و به ایشان سلام کرد، و اصحاب جواب سلام ایشان را گفتند حضرت فرمودند: آیا میخواهید دوایى را که جبرییل به من تعلیم داد که نیازمند دواى پزشکان نباشم به شما تعلیم دهم؟ امیر المؤمنین علیه السّلام و سلمان و دیگران پرسیدند آن دوا چیست؟ حضرت به امیر المؤمنین علیه السّلام خطاب فرمودند که در ماه نیسان رومى آب باران را میگیرى و هر کدام از سوره هاى فاتحه الکتاب و آیة الکرسى، و توحید و فلق، و ناس، و کافرون را هفتاد مرتبه میخوانى، و در روایت دیگر سوره قدر را نیز هفتاد مرتبه، و هفتاد مرتبه اللّه اکبر، و هفتاد مرتبه لا اله الا اللّه گفته و هفتاد مرتبه صلوات میفرستى، آنگاه هفت روز در بامداد و شامگاه از آن آب میآشامى، به حق خدایى که مرا به راستی به رسالت بر خلق برانگیخت سوگند یاد میکنم، که جبرییل گفت: خدا از کسیکه این آب را میآشامد، بر میدارد هر دردى را که در بدنش باشد، و به او عافیت بخشد، و دردها را از تن و استخوان هاى او بیرون کند، و اگر در لوح دردى براى او مقدر شده باشد محو میکند.
و به حق پروردگارى که مرا به حق فرستاده، اگر فرزند نداشته باشد، و فرزند بخواهد، آب نیسان را به آن نیّت بیاشامد به او فرزند روزى شود، و اگر زن عقیم باشد، با نیّت از این آب بیاشامد، از او فرزند پدید آید، و اگر مرد و زن پسر یا دختر خواهند، از آن آب بیاشامند مقصود ایشان حاصل گردد.
چنان که حق تعالى میفرماید: یَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ إِنَاثاً وَ یَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ الذُّکُورَ أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْرَانا وَ إِنَاثاً وَ یَجْعَلُ مَنْ یَشَاءُ عَقِیماً خدا هرکه را بخواهد دختران و هرکه را بخواهد پسرانى میبخشد، یا پسران و دختران به ایشان عطا میکند و هرکه را بخواهد نازا قرار دهد.
سپس فرمود: اگر کسى درد سر داشته باشد، از این آب بیاشامد به قدرت حق درد سر او آرام شود، و اگر درد چشم داشته باشد، و در چشم هاى خود قطره اى از این آب بریزد، و چشمهاى خود را با آن بشوید، و از آن بیاشامد، به اذن خدا شفا یابد، و آشامیدن از این آب بن دندانها را محکم کند، ودهان را خوشبو نماید، و لعاب بن دندانها، و بلغم را کم کن، و به سبب خوردن و آشامیدن تَخَمه و امتلاء نگیرد، و از بادهاى قولنج و غیر آن اذیّت نشود، و به درد پشت و درد شکم مبتلا نگردد، و از زکام آزار نکشد، و دچار درد دندان نشود، و درد معده و انگل معده را زایل کند، و نیازمند به حجامت نشود، و از بیمارى بواسیر، و خارش بدن، و آبله و دیوانگى و پیسى و رعاف و استفراغ نجات یابد، و کور و لال و کر و زمین گیر نشود، و آب سیاه در دیده اش نیاید، و دردى که موجب افطار روزه و نقصان نمازش گردد عارض او نشود، و از وسوسه هاى جنیّان و شیاطین گزندى نبیند.
آنگاه رسول خدا فرمود: جبرییل گفت: هرکه از این آب بیاشامد، و به همه دردهایى که در مردم است مبتلا باشد، موجب شفاى او از تمام آنها گردد، و نیز گفت: به حق خدایى یکه تو را به راستى فرستاده، هرکه حکمت بر زبان او جارى کند، و دلش را از فهم و بینایى پر کند، و از کرامت هایش به او عطا فرماید، آنچه به احدى از عالمیان عطا نکرده، و هزار آمرزش رحمت بر او فرستد، و غشّ و خیانت و غیبت و حسد و ستم و کبر و بخل و حرص و غضب را از دل او برکند، و از عداوت و دشمنى مردم و بدگویى ایشان نجات یابد.
و موجب شفاى همه بیماریهاى او شود.
مؤلّف گوید: این روایت مشهور درباره آثار آب نیسان به عبد اللّه بن عمر منتهى مى شود، و به این خاطر سندش ضعیف است، و فقیر به خطر شیخ شهید دیدم، که این روایت را، از حضرت صادق علیه السّلام با همین خواصّ و سوره روایت کرده، ولى آیات و اذکار به این طریق نقل شده که بر آب نیسان میخوانى: «فاتحه الکتاب» و «آیة الکرسى» و قل یا ایها الکافرون و سبّح اسم ربّک الاعلى «قل اعوذ بربّ الفلق» «قل اعوذ بربّ الناس» و «قل هو اللّه احد» هر یک را هفتاد مرتبه، و میگویى: هفتاد مرتبه «لا اله الاّ اللّه» و هفتاد مرتبه «اللّه اکبر» و هفتاد مرتبه: «اللّهم صلى على محمّد و ال محمّد» و هفتاد مرتبه «سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الاّ اللّه و اللّه اکبر» و در خواص آن آمده که اگر در زندان باشد، و از آن بیاشامد، از حبس نجات یابد، و سردى بر طبع او غالب نگردد، و اکثر آن خواص که بیان شد، در این روایت نیز آمده، و آب باران مطلقا مبارک است و منفعت دارد، خواه در نیسان و خواه در غیر آن، چنان که در حدیث معتبر از حضر امیر المؤمنین علیه السّلام آمده: بیاشامید آب آسمان را که پاک کننده بدن شماست، و دردها را دفع میکند، چنان که حق تعالى میفرماید: وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ وَ یُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطَانِ وَ لِیَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِکُمْ وَ یُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدَامَ .
خدا بر شما از آسمان آبى فرو میفرستد، براى آنکه شما را به آن پاک گرداند، و از شما وسوسه شیطان را برگیرد، و دل هاى شما را محکم نماید، و قدمهاى شما را با آن ثابت گرداند.
و در انجام برنامه نیسان بهتر آن است که اگر جمعى بخوانند، هرکدام مجموع آن سوره ها و اذکار را هفتاد مرتبه بخوانند، و براى آنها که میخوانند فایده اش عظیم تر، و ثوابش بیشتر است، و در این سالها پس از بیست و سه روز که از نوروز بگذرد، تقریبا داخل نیسان ماه رومى میشوند، و ما نیسان سى روز است.
و از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که در هفتم حزیران، حتما حجامت کن، و اگر میّسر نشود در چهاردهم، و اول حزیران تقریبا هشتاد و چهارم نوروز است و آن نیز سى روز است، و حزیران ماه نحسى است، چنان که در حدیث معتبر نقل شده خدمت امام صادق علیه السّلام ماه حزیران ذکر شد، حضرت فرمود: این ماه ماهى است که در آن حضرت موسى بر بنى اسراییل نفرین کرد، و در یک شبانه روز سیصد هزار نفر از ایشان از بین رفتند.
باز به سند معتبر از آن حضرت نقل شده: خداى تعالى اجل ها را در ماه حزیران نزدیک میکند، یعنى مرگ در آن بسیار است، و آگاه باش ماه هاى رومى بنایش بر حرکت زمین به دور خورشید است و عدد آنها دوازده ماه است به این ترتیب تشرین اول - تشرین آخر، کانون اول - کانون آخر، شباط، آذار، نیسان، ایار، حزیران، تموز آب، ایلول و چهار ماه را سى روز مى گیرند، که تشرین آخر و نیسان و حزیران و ایلولند، و هفت ماه دیگر غیر شباط را سى و یک روز مى گیرند و شباط را در سه سال متوالى بیست و هشت میگیرند، در سال چهارم که سال کبیسه ایشان است بیست و نه روز میگیرند و سال ایشان سیصد و شصت و پنج روز و یک چهارم روز است، و تشرین اول که اول سال ایشان است در این سالها موافق نوزده درجه میزان است، و تفصیلش در کتاب «بحار الانوار» مذکور است و چون این ماه ها در احادیث آمده در اینجا کوتاه و مختصر ایراد کردیم انتهى.